រាជធានីភ្នំពេញ៖យ៉ាងហោចណាស់ហ្វូងសត្វដំរីព្រៃចំនួន៣៨ក្បាល ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋប្រទះឃើញ និងថតបាននៅ ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីម៉ា។នេះជាការប្រទះឃើញសត្វដំរីដ៏ច្រើនជាថ្មីម្តងទៀតនៅតំបន់ទឹកដីខេត្តមណ្ឌលគិរី។ យោងតាមប្រភពខាងលើនេះ បានឱ្យដឹងថាសត្វដំរីដែលគេប្រទះឃើញនេះវាកំពុងនាំគ្នាចុះផឹកទឺក និង លេងទឹកនៅក្នុងត្រពាំងមួយ ក្បែរទីស្នាក់ការរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ក្នុងដែននៃតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃកែវសីម៉ា ខេត្តមណ្ឌលគិរី។ ជាមួយការប្រទះឃើញសត្វព្រៃដ៏កម្រនេះដែរ ក្រសួងបរិស្ថាន បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅតំបន់នោះ កុំរំខានដល់សត្វដំរីព្រៃទាំងនេះ និងចូលរួមការពារនិងអភិរក្សសត្វដំរីព្រៃដ៏កម្រនេះឱ្យបានគង់វង្ស ខណៈបច្ចុប្បន្ន ចំនួនរបស់ពួកវា ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណមានចន្លោះពី៤០០ទៅ ៦០០ក្បាលប៉ណ្ណោះ នៅក្នុងតំបន់ ការពារធម្មជាតិនៃប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសនៅក្នុងតំបន់ជួរភ្នំក្រវ៉ាញ និងភាគឦសាន្ត។ ឯកឧត្តម នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន បានឱ្យដឹងថា នៅក្នុងរយៈពេលជាង ១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្រិតនៃបទល្មើសបរបាញ់សម្លាប់សត្វដំរីព្រៃ យកភ្លុកនិងកន្ទុយ ដើម្បីប្រើប្រាស់តាមជំនឿពីបុរាណមកនៅកម្ពុជា មានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង ពោលគឺស្ទើរតែគ្មានដោយសារតែការអនុវត្តច្បាប់តឹងរឹង។ ប៉ុន្តែកត់សម្គាល់ឃើញថា ជម្លោះរវាងមនុស្ស និងសត្វដំរីព្រៃ បានកើតឡើងនៅតាមតំបន់ការពារធម្មជាតិមួយចំនួន ដោយសារតែការផ្លាស់ទីទាំងចម្ងាយឆ្ងាយនិងចម្ងាយជិតតាមរដូវកាល និងការស្វែងរកចំណី អាចរងការរំខានដោយសារតែវត្តមានរបស់មនុស្ស នៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រករបស់ពួកវា។ លើសពីនេះ ដំរីព្រៃអាចទទួលរងការវាយតបពីសំណាក់ប្រជាជនរហូតដល់រងរបួស ឬឈានដល់ការសម្លាប់ជាការសង សឹកនឹងដំរីព្រៃដែលបានចូលមកស៊ីដំណាំរបស់ពួកគេ។ គួរបញ្ជាក់ថា ដំរីអាស៊ីកំពុងតែទទួលរងការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរនៅទូទាំងដែនជម្រករបស់វានៅលើសកលលោក ហើយត្រូវបានចាត់បញ្ចូលជាប្រភេទជិតផុតពូជនៅក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការសហភាពអន្ដរជាតិដើម្បីការអភិរក្សធម្មជាតិ (IUCN)។ ការរិចរិលទីជម្រកបានធ្វើឱ្យដំរីអាស៊ីរស់នៅបែកខ្ញែកពីគ្នានិងជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់ស្ថិរភាពយូរអង្វែងរបស់ប្រភេទដ៏សំខាន់នេះ។ បើតាមលទ្ធផលពីការបំពាក់ម៉ាស៊ីថតស្វ័យប្រវត្តិ…

ដោយ៖ម៉ាដេប៉ូរាជធានីភ្នំពេញ៖នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះបើគេនិយាយដល់មន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស គេតែងសំដៅទៅដល់បុរសភាគច្រើន ព្រោះការងារបំពេញភារកិច្ចឈរជើងល្បាតព្រៃ គឺមិនងាយស្រួលនោះទេ។ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះកម្ពុជាមានមន្រ្តីឧទ្យានុរក្សដ៏អង្គអាចក្លាហានចូលរួមការពារនិងថែរក្សាធនធានធម្មជាតិទៀតផង។ យោងតាមទំព័រ ហ្វេស ប៊ុក របស់ក្រសួងបរិស្ថានបានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៣០ខែមីនាឆ្នាំ ២០២១នេះថា នៅកម្ពុជា ក្នុងចំណោមមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សទាំងជាង ១២០០នាក់នៅទូទាំងប្រទេសនោះ មានមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សជាស្ត្រីចំនួន ៤២នាក់ កំពុងឈរជើងនៅតាមតំបន់ការពារធម្មជាតិទាំង ២០ ខេត្តជាមួយនឹងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សជាបុរស។ ក្រសួងបរិស្ថានបានឱ្យដឹងថាទោះបីជាការងារជាឧទ្យានុរក្សមានការលំបាក និងប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ ក៏ប៉ុន្តែមន្រ្តីឧទ្យានុរក្សទាំងបុរស និងស្រ្តី ត្រូវបានដាក់ពង្រាយជាប់ជាប្រចាំនៅតាមតំបន់ការពារធម្មជាតិ ដើម្បីបំពេញតួនាទីជាឆ្នាំព្រៃការពារ និងអភរិក្សធនធានធម្មជាតិ ដោយបានចុះទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់។ ជាមួយគ្នាប្រភពខាងលើនេះបានបញ្ជាក់ថា ក្នុងបុព្វហេតុការពារ និងអភិរក្សព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃដែលជាប្រពន្ធ័ជីវៈចម្រុះដ៏មានតម្លៃរបស់កម្ពុជា មន្ត្រីឧទ្យានុរក្សបានលះបង់ពេលវេលាជាមួយក្រុមគ្រួសារ លះបង់កម្លាំងកាយកម្លាំងចិត្តនិងបញ្ញាដើរល្បាតទាំងយប់ ទាំងថ្ងៃក្រោមអាកាសធាតុក្តៅ ភ្លៀង ផ្គររន្ទះដោយមិនខ្លាចនឿយហត់នៅតាមព្រៃភ្នំ បឹងបួរ ទន្លេ ជ្រលងដងអូរនានា។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ មន្ត្រីឧទ្យានុរក្សរបស់យើងប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ជាច្រើន រាប់តាំងពីជំងឺដង្កាត់ដែលឆ្លងក្នុងព្រៃ វង្វេងព្រៃដាច់បាយក៏មាន ហើយជួនកាលប្រឈមនឹងជនល្មើសរហូតដល់មានការតតាំងដាក់គ្នាជាដើម។ ក្រសួងបានឱ្យដឹងដែរថា ទាំងនេះគឺជាវីរៈភាព និងការលះបង់ដ៏មានតម្លៃបំផុត ដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន។ អ្វីដែលមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សរបស់យើងកំពុងធ្វើនៅពេលនេះ គឺមិនមែនគ្រាន់តែធ្វើក្នុងនាមតែជាមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សដែលត្រូវបំពេញជាតួនាទីទៅតាមឯកសណ្ឋានប៉ុណ្ណោះទេ តែពួកគាត់ធ្វើក្នុងនាមជាឪពុក ម្តាយ ដែលកំពុងតែថេរក្សា និងការពារនូវមរតកធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូណ៌បែបសម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយអាស្រ័យផលដោយមិនចេះរីងស្ងួតរាប់ជំនាន់តទៅមុខទៀត។ ក្រសួងបរិស្ថានពិតជាមានមោទកភាពដែលកម្ពុជាមានមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស ដែលមានភាពអង់អាចក្លាហាន…

ដោយ៖ ម៉ាដេប៉ូរាជធានីភ្នំពេញ៖កម្ពុជាត្រូវបាន ចាត់ទុកថាជាប្រទេសដែលមានវត្តមានសត្វទន្សោងច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក។ តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា កម្ពុជានៅសល់សត្វទន្សោងប្រមាណ ១៥០០ក្បាលដែលកំពុងរស់នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃនានានៅកម្ពុជា។ សត្វទន្សោងគេឃើញវារស់នៅរាយប៉ាយស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែងមានដូចជាតំបន់ភូមិភាគឦសាន និរតី និងភាគខាងជើងនៃប្រទេសកម្ពុជា។ វាមានផងដែរនៅភូមា ឡាវ ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និងថៃ។ ទន្សោងក្មេងមានសម្បុរក្រហមត្នោតស្រាល វាប្រែប្រួលទៅជាពណ៌ក្រហមត្នោតប្រផេះ ឬក្រហមត្នោតចាស់នៅពេលវាចំណាស់បន្តិច។ ជើងទាំងបួនខាងក្រោមជង្គង់មានពណ៌សដូចខ្ទីង និងគោព្រៃដែរ ប៉ុន្តែវាមានចំនុចមួយដែលប្លែកពីគេគឺពណ៌សនៅផ្នែកខាងក្រោយត្រង់កំពែងគូទ។ ស្នែងទន្សោងមានរាងមូលជាងស្នែងខ្ទីង មានពណ៌លឿងស្រគាំ នៅផ្នែកពាក់កណ្តាល ចុះក្រោម ហើយចុងស្នែងពណ៌ខ្នៅ។ តាមពិតសត្វទន្សោងចូលចិត្តរស់នៅតំបន់ព្រៃល្បោះ វាលស្មៅ ព្រៃគម្ពោតជាដើម និងចូលចិត្តរកស៊ីនៅតាមមាត់អូរ។ វាមិនសូវរស់នៅតំបន់មានទីជម្រាលប៉ុន្មាននោះទេ។ សត្វប្រភេទនេះវាចូលចិត្តរស់នៅជាហ្វូងៗ ឬនៅជាមួយគោព្រៃ ប្រើស ខ្ទីងជាដើម។ ទន្សោងចេញរកស៊ីនៅពេលព្រលឹម និងពេលព្រលប់។ ជាធម្មតាទន្សោងមេចាស់ជាងគេ តែងតែជាអ្នកដឹកនាំហ្វូង។ ទន្សោងបន្តពូជនៅខែឧសភាដល់មិថុនា និងអាចបង្កើតកូនបាន ១-២ក្បាល បន្ទាប់ពី ពពោះ រយៈពេល ១០ខែ ហើយមេអាចដោយឈ្មោលម្តងទៀតក្រោយពេលកើតកូនបាន២ខែ។ទន្សោងជាប្រភេទសត្វមួយដែលទទួលរងនូវការគំរាមកំហែងយ៉ាងខ្លាំងពីការបរបាញ់ខុសច្បាប់ដើម្បីយកសាច់ និងស្នែង។ បច្ចុប្បន្នទន្សោងមានដោយកម្រ និង ប្រទេសមួយចំនួនដែលធ្លាប់តែមានសត្វប្រភេទនេះរស់នៅ ក៏ស្ទើរតែផុតពូជអស់ទៅហើយ។ យ៉ាងណាក្តីដោយសារតែកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងពីសំណាក់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពិសេសក្រសួងបរិស្ថានក្នុងការអភិរក្ស សត្វព្រៃទាំងនេះត្រូវបានការពារ និងបន្តមានវត្តមាននៅក្នុងព្រៃកម្ពុជា។…

រាជធានីភ្នំពេញ៖ ក្នុងពេលថ្មីៗនេះមន្រ្តីឧទ្យានុរក្ស បានថតរូបភាពសត្វស្លាបព្រៃរាប់ម៉ឺនក្បាលកំពុងហោះហើររកចំណីនៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ភូមិសាស្រ្តខេត្តតាកែវ។រូបភាពទាំងនេះបានបង្ហាញពីកំណើនសត្វស្លាបសត្វព្រៃ និង ជាជម្រកដ៏សុខសាន្តរបស់ពួកវាក្នុងតំបន់នេះផងដែរ។ បើតាមមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថានបានឱ្យដឹងនាកន្លងមកថា​តំបន់ការពារទេសភាព​បឹង​ព្រែក​ល្ពៅខេត្តតាកែវ មាន​ប្រភេទ​សត្វ​ស្លាប​ព្រៃ​រាប់ម៉ឺន​ក្បាល និង​ប្រមាណ​ជា ៧០​ប្រភេទ កំពុង​រស់នៅ​។ តំបន់ដីសើម​បឹង​ព្រែក​ល្ពៅ ខេត្តតាកែវ ជា​ប្រភព​ចំណី ជម្រក​ដ៏​មាន​សុវត្ថិភាព សម្រាប់​សត្វ​ស្លាប​ទឹក​ពង​កូន និង​បន្ត​ពូជ​។​ តំបន់​ការពារ​សត្វ​ស្លាប​មួយ​នេះ បានផ្ដល់​នូវ​ចំណី​គ្រប់គ្រាន់ និង​ទីជម្រក​សមរម្យ​ដែល​អាច​បន្ត​ពូជ ព្រមទាំង​សុ​វត្តិភាព ពី​ការ​ប្រមាញ់​ពី​មនុស្ស​ជាដើម​។ ក្នុង​តំបន់ដីសើម​បឹង​ព្រែក​ល្ពៅ ខេត្តតាកែវ គឺជា​ទីតាំង​ទ្រទ្រង់​ជីវៈចម្រុះ​ដ៏​មាន​សក្ដានុពល សម្រាប់​អភិវឌ្ឍន៍​វិស័យ​ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ​នា​អនាគត​។​ មិនតែប៉ុណ្ណោះ​តំបន់​នេះ ក៏​ជា​តំបន់​វាលស្មៅ​យ៉ាង​ទាក់ទាញ​ផងដែរ​។ អ្វីដែល​កាន់តែពិសេសជាងនេះគឺ នៅ​តំបន់​ការពារ​មួយ​នេះ គឺមាន​វត្តមាន​របស់​សត្វ​ក្រៀល ដែលជា​សត្វ​ស្លាប​ជិត​ផុត​ពូជ​។ ក្រៀល​មាន​វត្តមាន នៅ​រៀងរាល់​រដូវ​ទឹកសម្រក ក្នុង​ខែធ្នូ និង​បម្លាស់​ទី​ចាក់ចេញ​ទៅវិញ នៅ​រៀងរាល់​ខែកុម្ភៈ​។ គួរបញ្ជាក់ថា តំបន់ការពារ​ទេសភាព​បឹង​ព្រែក​ល្ពៅមាន​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ៨,៣០៥ ហិកតា លាត សន្ធឹង​លើ​ផ្ទៃ​ស្រុក​បុរី​ជលសារ និង​ស្រុក​កោះអណ្ដែត ខេត្តតាកែវ ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​នៅ​តុលា ឆ្នាំ​២០០៧ ដើម្បី​គ្រប់គ្រង និង​អភិរក្ស​ដែន​បម្រុង​សត្វ​ក្រៀល និង​សត្វ​ស្លាប​​៕ដោយ៖ម៉ាដេប៉ូ