សហរដ្ឋអាម៉េរិក កាលពីថ្ងៃអង្គារ៍ ទី១៦ ខែកក្កដាម្សិលមិញ បានប្រកាសពីការដាក់ទណ្ឌកម្មលើមេបញ្ជាការកំពូលប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា Min Aung Hlaing និងបណ្តាថ្នាក់ដឹកនាំយោធាផ្សេងៗទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធទៅលើជនជាតិអ៊ិស្លាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដោយហាមពួកឃាត់មន្ត្រីយោធាទាំងនោះ មិនឲ្យចូលទៅទឹកដីសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ សារព័ត៌មាន Channelnewsasia បានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៧ កក្កដានេះថា ជំហានថ្មី ដែលក៏ត្រូវដាក់ទណ្ឌកម្មលើជំនួយការផ្ទាល់របស់លោក Min Aung Hlaing  ឈ្មោះថា Soe Win និងមេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់យោធា២រូបទៀត និងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគាត់ផងដែរនោះ ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាវិធានការខ្លាំងក្លាបំផុតរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ចំពោះការឆ្លើយតបនឹងការសម្លាប់រង្គាលលើក្រុមជនជាតិភាគតិច រ៉ូហ៊ីងយ៉ា នៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាម៉េរិក លោក Mike Pompeo បានអះអាងតាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា «ពួកយើងនៅតែបារម្ភថា រដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ាមិនបានចាត់វិធានការអ្វី ដោះស្រាយលើបញ្ហារំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្ស និងអំពើហិង្សាទេ ស្របពេលដែលចេះតែមានរបាយការណ៍បន្តបន្ទាប់ពីការដែលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាប្រើកម្លាំងរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្ស ទូទាំងប្រទេស។» សូមរម្លឹកថា ការបង្ក្រាបដោយកម្លាំងយោធានៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ឆ្នាំ២០១៧ បានបង្ខំចិត្តដល់ក្រុមអ៊ិស្លាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ាច្រើនជាង៧៣ម៉ឺននាក់ រត់ភៀសខ្លួនទៅប្រទេសបង់ក្លាដេស ជាប្រទេសជិតខាង។ ក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានអះអាងថា…

តួកគី៖ ប្រព័ន្ធមីស៊ីលការពារដែនអាកាស S-400 របស់រុស្ស៊ីដែលទើបបញ្ជូនមកដល់ទឹកដីតួកគី នឹងត្រូវដំឡើងពេញលក្ខណៈទាំងស្រុងនៅខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។ នេះបើតាមប្រធានាធិបតីតួកគី លោក តាយយីព អឺដូហ្គាន់ នាថ្ងៃចន្ទនេះ។ គ្រឿងបរិក្ខារផ្សេងៗនៃប្រព័ន្ធមីស៊ីលរុស្ស៊ី S-400 ដែលតួកគី បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងទិញក្នុងតម្លៃរាប់ពាន់លានដុល្លារកាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុននោះ ត្រូវបានប្រគល់ដល់ដៃតួកគី ខណៈយន្តហោះខ្នាតធំចំនួន០៨គ្រឿងត្រូវបានប្រើប្រាស់ ដើម្បីដឹកជញ្ជូនសម្ភារទាំងអស់នោះ។ គួរបញ្ជាក់ថា ការបញ្ជាទិញប្រព័ន្ធ S-400 របស់រុស្ស៊ីពីសំណាក់តួកគី បានបង្កឲ្យមានភាពតានតឹងជាខ្លាំងជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដោយសារតែតួកគី ក៏មានកិច្ចព្រមព្រៀងទិញយន្តហោះចម្បាំង-បំបាំងកាយ F-35 ពីអាម៉េរិកដែរ ប៉ុន្តែលោក អឺដូហ្គាន់ ទើបតែបានលើកឡើងថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រហែលជាអាចស្វែងរកមធ្យោបាយ ដើម្បីដោះស្រាយភាពតានតឹងនេះបាន៕ធ.ដ

សហរដ្ឋអាម៉េរិក៖ រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាម៉េរិកលោក ម៉ៃ ប៉ុមប៉េអូ នៅក្នុងថ្ងៃចន្ទនេះ បានលើកឡើងថា រូបលោកផ្ទាល់ជឿជាក់ថា កូរ៉េខាងជើង-សហរដ្ឋអាម៉េរិក អាចនឹងត្រូវស្វែងរការច្នៃប្រឌិតបន្តិចបន្ថែមទៀត នៅពេលភាគីទាំងពីរចាប់ផ្តើមកិច្ចចរចាគ្នាឡើងវិញ ក្នុងគោលបំណងរំសាយកម្មវិធីអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ទីក្រុងព្យុងយ៉ាង។ ថ្លែងនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយជាមួយស្ថានីយ៍វិទ្យុក្នុងស្រុក លោក ប៉ុមប៉េអូ មិនបានបញ្ជាក់លំអិត ថាតើពេលណាដែលសាកសមនឹងរៀបចំកិច្ចចរចាគ្នាសាជាថ្មីទៀតនោះទេ។ ប៉ុន្តែកាលពីចុងខែមិថុនា ប្រមុខការទូតអាម៉េរិករូបនេះ ធ្លាប់បាននិយាយថា កិច្ចចរចាស្តីពីការលុបបំបាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែររវាងកូរ៉េខាងជើង និងសហរដ្ឋអាម៉េរិកទំនងជាកើតឡើងនៅពេលវេលាស័ក្តិសមណាមួយ នៅក្នុងខែកក្កដានេះ ដែលប្រហែលជាសប្តាហ៍ទី២ ឬក៏សប្តាហ៍ទី៣។ សូមរំលឹកថា ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានជួបជាមួយមេដឹកនាំកំពូលកូរ៉េខាងជើងលោក គីម ជុងអ៊ុន នៅតំបន់គ្មានយោធាអន្តរកូរ៉េកាលពីខែមុន ដោយក្នុងអំឡុងជំនួបឥតព្រាងទុកនោះ លោក ត្រាំ បានក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាម៉េរិកកំពុងកាន់អំណាចដំបូង ដែលយកជើងជាន់ទឹកដីកូរ៉េខាងជើង ហើយថែមទាំងនិយាយថា ពួកលោកបានព្រមព្រៀងគ្នា ដើម្បីចាប់ផ្តើមកិច្ចចរចាកម្រិតការងារឡើងវិញ៕ធ.ដ

អេហ្សីប៖ ប្រាសាទពីរ៉ាមីតចំនួន០២ បានបើកទ្វារឲ្យសាធារណៈជនចូលទស្សនាបណ្ដាញផ្លូវដើរ និងបន្ទប់បញ្ចុះសពសម័យបុរាណជាលើកដំបូង ចាប់តំាងពីថ្ងៃសោរ៍សប្ដាហ៍មុន ដែលស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងទីក្រុងកៃរ៉ូ របស់ប្រទេសអេហ្សីប។ ក្នុងរយៈកាលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ អេហ្ស៊ីប កំពុងព្យាយាមលើកកម្ពស់ការស្រាវជ្រាវខាងបុរាណវិទ្យានៅទូទាំងប្រទេស ក្នុងគោលបំណងដើម្បីធ្វើឲ្យវិស័យទេសចរណ៍មានភាពរស់រវើកឡើងវិញ។ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបើកប្រាសាទពីរ៉ាមីតចំនួន០២ខាងលើនេះ ក្រុមការងារផ្នែកបុរាណវិទ្យាបានបញ្ជាក់ថា ប្រាសាទពីរ៉ាមីត បេន របស់ស្ដេច ស្នីហ្វឺរូ ដែលជាព្រះចៅហ្វារ៉ាអុងទី១ នៃរាជវង្សទី៤ របស់អេហ្ស៊ីប បានបើកជាលើកដំបូង ក្រោយសម្រេចបិទតាំងពីឆ្នាំ១៩៦៥មក ហើយពីរ៉ាមីតមួយកន្លែងទៀតនៅក្បែរនោះ មានចម្ងាយប្រហែល៤០គីឡូម៉ែត្រពីភាគខាងត្បូងទីក្រុង កៃរ៉ូ។ ផ្នូរបុរាណ ដែលទើបតែរកឃើញថ្មី ក្នុងនោះរួមមានសាកសពម៉ាំមី ដែលនៅមានសភាពល្អៗគួរសម និងប្រាសាទពីរ៉ាមីត បេន របស់ស្ដេច ស្នីហ្វឺរូ៕ធ.ដ

ប្រទេសចិននៅថ្ងៃច័ន្ទដើមសប្តាហ៍នេះ បានចុះផ្សាយតួលេខប្រចាំត្រីមាសទីពីរបង្ហាញឱ្យដឹងថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនបានធ្លាក់ថយចុះមកត្រឹម៦,២ភាគរយ ខណៈអត្រានៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ បានធ្លាក់ចុះទាបបំផុតក្នុងរយៈពេល២៧ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ស្របពេលដែលសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងចិន និងសហរដ្ឋអាមេ៉រិក បានចាប់ផ្តើមជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាន ។ បើតាមរបាយការណ៍របស់ការិយាល័យស្ថិតិចិន ចាប់ពីខែមេសា ដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ សេដ្ឋកិច្ចចិនបានកើនឡើង៦,២ភាគរយ បើធៀបទៅនឹងកំណើនឆ្នាំមុន ដែលតួលេខថ្មីនេះ បានធ្លាក់ថយចុះពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ត្រីមាសទី១ នៃឆ្នាំ២០១៩ ដែលស្មើនឹង៦.៤ភាគ រយ ។ ទាក់ទិននឹងតួលេខថ្មីនេះ ការិយាល័យស្ថិតិរបស់ចិនបានលើកឡើងថា សេដ្ឋកិច្ចចិនកំពុងប្រឈមមុខនឹងស្ថានការណ៍ស្មុគស្មាញ ជាមួយកំណើននៃភាពមិនច្បាស់លាស់ពីខាងក្រៅ ហើយថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនក៏កំពុងប្រឈមមុខនឹងសម្ពាធឆ្ពោះទៅចំណុចទាបបំផុតថ្មី ហើយចិននឹងព្យាយាមធានាឲ្យបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំផងដែរ ។ ដោយឡែកក្រសួងពាណិជ្ជកម្មចិន កាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុននេះ ក៏បានឱ្យដឹងផងដែរថា ការនាំចេញរបស់ចិន នាអំឡុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ បានធ្លាក់ចុះខ្លំាំង ដោយសារការដំឡើងពន្ធរបស់សហរដ្ឋអាមេ៉រិក ហើយការនាំចូលទៅកាន់ប្រទេសចិន ក៏មានការធ្លាក់ចុះផងដែរ ព្រោះថា តម្រូវការក្នុងស្រុកចាប់ផ្តើមថយចុះ ៕ធ.ដ

សហរដ្ឋអាមេ៉រិក៖ មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់អាមេ៉រិកម្នាក់បានគូសបញ្ជាក់ថា ប្រទេសរបស់ខ្លួនអាចនឹង ចេញអាជ្ញាបណ្ណឲ្យក្រុមហ៊ុនអាមេ៉រិកនានា ចាប់ផ្តើមលក់សម្ភារៈបច្ចេកវិទ្យាខ្លះៗ ដែលមិនប៉ះ ពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន ហូវៃ របស់ចិនឡើងវិញ ក្នុងរយៈពេល២ទៅ៤ សប្តាហ៍ទៀតនេះ ។ សូមរំលឹកថា នៅឆ្នាំ២០១៨ ក្នុងចំណោមប្រាក់ប្រមាណ៧០ពាន់លានដុល្លារ ដែលក្រុមហ៊ុន ហូវៃបានចំណាយទិញគ្រឿងបន្លាស់បច្ចេកវិទ្យាផ្សេងៗ មានប្រមាណ១១ពាន់លានដុល្លារ បានចាក់បញ្ចូលទៅក្នុងក្រុមហ៊ុនអាមេ៉រិកធំៗជាច្រើន ហើយបើសិនជាទណ្ឌកម្មក្នុងបញ្ជីខ្មៅ ត្រូវបានអនុវត្តន៍វិញនោះ ក្រុមហ៊ុនអាមេ៉រិកទាំងនោះនឹងរងការខាតបង់ធ្ងន់ធ្ងរ ។ ដោយឡែក ការកត់សម្គាល់យ៉ាងដូច្នេះរបស់មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់អាមេ៉រិកខាងលើ បានកើតមាន ឡើងក្រោយប្រធានក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាចិន ហូវៃ ទើបតែនិយាយថា ហូវៃ កំពុងរង់ចាំមើល លទ្ធផលនៃពាក្យសន្យារបស់លោក ត្រាំ ក្នុងជំនួបជាមួយលោក ស៊ី នៅជប៉ុន កាលពីខែមុន ដែលថា លោកនឹងអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុនអាមេ៉រិកនានាលក់សម្ភារៈ-បរិក្ខាបច្ចេកវិទ្យាមួយចំនួន ទៅឲ្យហូវៃឡើងវិញ ប្រសិនបើសម្ភារៈទាំងនោះ ពុំប៉ះពាល់ដល់បញ្ហាសន្តិសុខជាតិរបស់ ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ៕ធ.ដ

ប្រជាជនច្រើនជាង៨២១លាននាក់ បានរងផលប៉ះពាល់ពីគ្រោះទុរភិក្ស ឬគ្រោះអត់ឃ្លាន នៅទូទាំងពិភពលោកកាលពីឆ្នាំ២០១៨ ហើយវាក៏ជាឆ្នាំទី៣ ដែលចំនួននេះបន្តកើនឡើងផងដែរ នេះបើតាមអង្គការសហប្រជាជាតិ UN នៅថ្ងៃម្សិលមិញ។ លោក David Beasley នាយកកម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភព យល់ឃើញថា ការលុបបំបាត់គ្រោះអត់ឃ្លាន ឱ្យនៅកម្រិតសូន្យនៅឆ្នាំ២០៣០ ទំនងជានឹងមិនអាចសម្រេចបានឡើយ។ គួរបញ្ជាក់ថា បើតាម លោក David Beasley បើគ្មានសន្តិសុខផ្នែកចំណីអាហារ នោះក៏គ្មានសន្តិភាព និងស្ថេរភាពដែរ ហើយលោកពិតជាមានការសោកស្ដាយជាខ្លាំង ដែលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយធំៗ ចុះផ្សាយតែពីរឿងចាកចេញពីសហភាពអឺរ៉ុប ឬ Brexit របស់ចក្រភពអង់គ្លេស និងលោក ដូណាល់ ត្រាំ ជាជាងនិយាយពីកុមារកំពុងប្រឈមមុខនឹងគ្រោះអត់ឃ្លាន។ នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានបញ្ជាក់ទៀតថា បន្ទាប់ពីធ្លាក់ចុះអស់រាប់ទសវត្ស បញ្ហាគ្រោះទុរភិក្ស ព្រមទាំងកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ បានចាប់ផ្ដើមកើនឡើងជាថ្មីចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៥មក។ គ្រោះទុរភិក្ស គឺបង្កឡើងជាពិសេស ដោយសារបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ និងសង្រ្គាម ខណៈអង្គការសហប្រជាជាតិ បានដាក់គោលដៅលុបបំបាត់បញ្ហាទាំងនេះនៅត្រឹមឆ្នាំ២០៣០៕ធ.ដ

កូរ៉េខាងត្បូង៖ ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង មូន ចេអ៊ីន នៅថ្ងៃចន្ទដើមសប្តាហ៍នេះ បានព្រមានពីផលវិបាកធ្ងន់ក្នុងសេដ្ឋកិច្ចជប៉ុន បើមិនដកការរឹតត្បិតការនាំចេញរូបធាតុគីមីសំខាន់ៗក្នុងការផលិតបន្ទះឈីប និងទូរសព្ទឆ្លាតវៃទៅឲ្យកូរ៉េខាងត្បូងទេនោះ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំជាមួយទីប្រឹក្សានៅវិមានប្រធានាធិបតី ឆឹង វ៉ា ដេ លោក មូន ជែអ៊ីនបានថ្លែងថា ការរឹតត្បិតរបស់តូក្យូ ដែលដាក់គោលដៅលើក្រុមហ៊ុនកូរ៉េខាងត្បូង ជាចំណាត់ការដែលបង្កឥទ្ធិពលមិនល្អឲ្យជប៉ុន ហើយនឹងធ្វើឲ្យជប៉ុនរងគ្រោះវិញដោយសារការរួបរួមរបស់ប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូង ដោយលោក មូន ព្រមានចំៗទុកមុនថា សេដ្ឋកិច្ចជប៉ុននឹងទទួលផលប៉ះពាល់ធ្ងន់នៅចុងក្រោយ។ ប៉ុន្តែលោក មូន រំពឹងថា ជប៉ុន នឹងដកថយ ហើយងាកទៅរកដំណោះស្រាយការទូតវិញ។ គួរបញ្ជាក់ថា ភាពតានតឹងផ្នែកពាណិជ្ជកម្មរវាងកូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន បានផ្ទុះឡើងដោយសារការរឹតត្បិតរបស់ទីក្រុងតូក្យូ ក្រោយពីសាលក្រមជាបន្តបន្ទាប់របស់តុលាការទីក្រុងសេអ៊ូល ដែលបញ្ជាឲ្យក្រុមហ៊ុនជប៉ុន ដែលបានប្រើប្រាស់កម្លាំងពលកម្មប្រជាជនកូរ៉េ ដោយបង្ខំក្នុងអំឡុងសម័យសង្គ្រាម បង់ថ្លៃសំណងដល់ជនរងគ្រោះ។ ប៉ុន្តែជប៉ុនអះអាងថា បញ្ហានេះត្រូវបានដោះស្រាយចប់តាំងពីពេលប្រទេសទាំងពីរស្ដាទំនាក់ទំនងឡើងវិញមកម្ល៉េះ៕ធ.ដ

តួកគី៖ គិតមកទល់ពេលនេះ យន្តហោះសរុប០៨គ្រឿងហើយ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ ដើម្បីដឹកជញ្ជូនបរិក្ខារផ្សេងៗនៃប្រព័ន្ធមីស៊ីលការពារអាកាស S-400 របស់រុស្ស៊ី បានមកចុះចតនៅមូលដ្ឋានទ័ពអាកាស មើធេដ របស់ប្រទេសតួកគី។ នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសរបស់ខ្លួន ក្រសួងការពារជាតិតួកគីបានបញ្ជាក់នៅក្នុងថ្ងៃចន្ទនេះថា ការប្រគល់ប្រព័ន្ធ S-400 ពីរុស្ស៊ីមកកាន់តួកគី បានចាប់ផ្តើមកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដាកន្លងមកនេះ ដោយនៅថ្ងៃនោះយន្តហោះដឹកជញ្ជូន០៣គ្រឿង បានមកដល់បន្ទាយយោធា មើធេដ។ យ៉ាងណាមិញ ដោយសារការរឹងទទឹងនៅតែទិញប្រព័ន្ធ S-400 ពីរុស្ស៊ីនោះ តួកគី កំពុងប្រឈមនឹងការអាចដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ប៉ុន្តែប្រធានាធិបតីតួកគីលោក អឺដូហ្គាន់ បានលើកឡើងថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ មានសិទ្ធិអំណាចលើកលែងការធ្វើបែបនេះបាន៕ធ.ដ

ថៃ៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃលោក ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចា បានសម្រេចចិត្តលាលែងចេញពីតំណែងជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាលយោធាជាផ្លូវការហើយ នៅថ្ងៃចន្ទដើមសប្តាហ៍នេះ ជាមួយការបញ្ជាក់ថា ប្រទេសថៃនឹងត្រូវដឹកនាំដោយរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលមួយតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ។ សូមបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលថៃថ្មីរបស់លោក ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចា នឹងត្រូវឡើងកាន់អំណាចជាផ្លូវការ បន្ទាប់ពីពិធីសច្ចាប្រណិធាននៅក្នុងថ្ងៃអង្គារនេះ ព្រមទាំងត្រូវបង្ហាញពីគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនទៅកាន់សភានាសប្ដាហ៍ក្រោយ។ ជុំវិញការសម្រេចចិត្តខាងលើ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃរូបនេះ បានថ្លែងអះអាងតាមរយៈកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ក្នុងស្រុកថា បច្ចុប្បន្នថៃ គឺជាប្រទេសកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យយ៉ាងពេញលេញ អាស្រ័យលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញរាជានិយម ដោយមានសមាជិកសភាដែលត្រូវបានប្រជាជនថៃបោះឆ្នោតជូន។ ដូច្នេះចាប់ពីពេលនេះតទៅ បញ្ហាទាំងឡាយនឹងត្រូវបានដោះស្រាយឈរលើប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ ដោយមិនមានការប្រើប្រាស់កម្លាំងពិសេសអ្វីនោះទេ៕ធ.ដ