ទឹកធ្លាក់ថ្មដាតូចជារមណីយដ្ឋានធម្មជាតិមួយកន្លែង ដែលកំពុងល្បី ដែលអ្នកខេត្តពោធិ៍សាត់តែងតែនាំគ្នាទៅលេង ។ ហើយគេក៏ឃើញមានខេត្តផ្សេងៗ និងអ្នកភ្នំពេញទៅលេងជារឿយៗដែរ ។ ទឹកធ្លាក់នេះ ស្ថិតក្នុងភូមិសង្គមថ្មី ឃុំថ្មដា ស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់ ក្បែរព្រំដែនប្រទេសថៃ ។ បើយើងធ្វើដំណើរពីភ្នំពេញទៅដល់ទីនោះត្រូវចំណាយពេលបើករថយន្តប្រហែលជា 4ទៅ5ម៉ោង ដែលមានចំងាយជាង 300km

ខេត្តកំពត៖ ដោយសារមានអំណោយផលល្អពីធម្មជាតិរួចស្រេចទៅហើយ នៃបណ្តុំទេសភាពតំបន់ភ្នំលាតសន្ធឹងនៅលើផ្ទៃដីដ៏ធំល្វឹងល្វើយ ប្រមាណ៣០ហិកតានោះ រមណីយដ្ឋានកសិទេសចរណ៍ជ្រលងភ្នំក្រហម ដែលមានទេសភាពធម្មជាតិពិតៗ និងមានទីលម្ហែកាយច្រើនកន្លែងបែបទីជនបទ ចាប់ផ្តើមទទួលស្វាគមន៍ភ្ញៀវទេសចរទាំងទីជិតឆ្ងាយជិត២ឆ្នាំមកហើយ ។

ភ្នំសំពៅ៖គឺជារមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងប្រវត្តិសាស្ត្រមួយដ៏មានប្រជាប្រិយភាពបំផុត ដែលស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីភូមិភ្នំសំពៅ ឃុំភ្នំសំពៅ ស្រុកបាណន់ មានកម្ពស់១៤០ម៉ែត្រ និងកាំជណ្តើរសរុបចំនួន៨០០កាំ ដោយប៉ែកខាងក្រោយភ្នំក៏មាន ជណ្តើរឡើងមួយផ្សេងទៀតផងដែរ

ធ្វើដំណើរតាមផ្លូវខាងលិចដងស្ទឹងសៀមរាប ពីស្ពានថ្មព្រះរាជដំណាក់ ទៅជិតដល់អភិរក្សអង្គរ មានស្ពានឈើមួយ (បច្ចុប្បន្នកំពុងសាងសង់ជាស្ពានបេតុង) ឆ្លងទៅដល់មុខវត្តព្រះឥន្ទកោសីយ៍ ស្ថិតក្នុងភូមិដូនប៉ា សង្កាត់ស្លក្រាម ក្រុងសៀមរាប ខេត្ដសៀមរាប។ ប្រាសាទព្រះឥន្ទកោសីយ៍ គឺជាប្រាសាទតូចមួយស្ថិតខាងកើតព្រះវិហារវត្ត។ ឈ្មោះប្រាសាទនេះជួនកាលឃើញគេសរសេរថា «ព្រះឥន្ទកោសិយ» ដែលពាក្យ «កោសិយ» នៅក្នុងវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជជួនណាតមានន័យថា «ព្រះឥន្ទ្រ» ។ ប៉ុន្តែឈ្មោះដែលមានជាផ្លូវការសរសេរនៅលើឃ្លោងទ្វារវត្ត និងសាលាបឋមសិក្សាគឺ «ព្រះឥន្ទកោសីយ៍» ។ ប្រាសាទព្រះឥន្ទកោសីយ៍ សាងសង់ឡើងបែរមុខទៅទិសខាងកើត មានប្រាង្គ២ប្រាង្គតូច ស្ថិតនៅខាងជើង និងប្រាង្គធំស្ថិតនៅខាងត្បូង ។ នៅពីលើផ្ដែរប្រាង្គធំ មានចម្លាក់អាទិទេព នៃសាសនាព្រាហ្មណ៍ គឺព្រះនរាយណ៍ ព្រះព្រហ្ម និងព្រះឥសូ និងចម្លាក់ស្ដីពីការកូរសមុទ្រទឹកដោះ ។ ចំណែកឯចម្លាក់នៅលើហោជាងដែលធ្វើអំពីបាយអរបេះធ្លាក់ស្ទើរអស់មើលរូបមិនយល់ ។ នៅក្នុងប្រាង្គធំនេះ ពុំមានតម្កល់ទេវរូបអ្វីទេខុសពីប្រាង្គតូច ដែលមានតម្កល់ព្រះពុទ្ធរូប ជាច្រើនសណ្ឋានប្លែកៗពីគ្នា ។ គួរឲ្យចម្លែកដែរ ព្រោះថាជាទូទៅនៅប្រាសាទដទៃទៀត គេតម្កល់ទេវរូបសម្រាប់គោរពបូជានៅប្រាង្គធំ ។ ប្រាសាទព្រះឥន្ទកោសីយ៍ ស្ថិតក្នុងរចនាបថបាខែង ប្រហែលជាកសាងឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១ (គ.ស៩០០‑៩២២) ក្នុងអំឡុងពេលជាមួយគ្នានឹងប្រាសាទក្រវ៉ាន់ និងបក្សីចាំក្រុងដែរ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា…

ប្រាសាទភ្នំក្រោម ជារមណីយដ្ឋានវប្បធម៌ប្រវត្ដិសាស្ដ្រ មានទីតាំងស្ថិតនៅលើកំពូលភ្នំមានរយៈកម្ពស់១៤០ម៉ែត្រ នៅទិសនិរតីមានចម្ងាយ១២គីឡូម៉ែត្រ ពីទីក្រុងសៀមរាប ដោយធ្វើដំណើរតាមផ្លូវស្របនឹងដងស្ទឹងសៀមរាបពីជើងទៅត្បូងហើយស្ថិតនៅខាងជើងបឹងទន្លេសាប ។ បើតាមឯកសារស្រាវជ្រាវផ្នែកបុរាណវិទ្យារបស់អាជ្ញាធរអប្សរា ប្រាសាទភ្នំក្រោម ត្រូវបានកសាងឡើងបែរមុខទៅទិសខាងកើតនាចុងសតវត្សទី៩ និងដើមសតវត្សទី១០ រចនាបថបាខែង ក្នុងរាជ្យព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ (ឆ្នាំ៨៨៩-៩១០) ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះព្រហ្ម ព្រះនរាយណ៍ និងព្រះឥសូរ ។ ប្រាសាទភ្នំក្រោម ស្ថិតនៅក្នុងកំពែងរាងបួនជ្រុងស្មើមួយជ្រុងប្រវែង៥០ម៉ែត្រ និងមានតួប៉មបីជាជួរចំអ័ក្សខាងជើង និងខាងត្បូង នៅលើខឿនដែលមានកម្ពស់១ម៉ែត្រ២តឹក និងមានប្រាសាទចំនួន៤ទៀតនៅខាងកើតហើយបែរមុខទៅរកប្រាសាទចម្បងទាំងបី ។ បច្ចុប្បន្នបើពិនិត្យសង្កេតទៅលើស្ថានភាពជាក់ស្ដែងប្រាសាទភ្នំក្រោមនេះមានសភាពទ្រុឌទ្រោមយ៉ាងខ្លាំង។ បើពិនិត្យទៅលើគុណភាពថ្មភក់ មានសភាពពុកផុយ ដែលជាកត្ដានាំឱ្យតួប្រាសាទទាំងមូលប្រេះស្រាំស្ទើរតែនៅគ្រប់ផ្ទាំងស្រទាប់ថ្ម ដែលជាហេតុនាំឱ្យរលេះបាក់នូវក្បាច់រចនារបស់ប្រាសាទ ។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ ក៏មានសំណង់សម័យថ្មីជាច្រើន នៅជុំវិញប្រាសាទផ្នែកខាងកើត ។ សំណង់ទាំងនេះមានកុដិព្រះសង្ឃខ្ទមសំណាក់ធម៌របស់យាយជីតាជី សាលាឆាន់ ព្រះវិហារ និងស្លាកស្នាមសំណង់បាក់បែកមួយចំនួនទៀតអំពីស៊ីម៉ង់ត៍ ប្រហែលជាសាងសង់តាំងពីសម័យបារាំង ។ ការខូចខាតរបស់ប្រាសាទភ្នំក្រោមអាចបណ្ដាលមកពីកត្ដាជាច្រើនដូចជា៖ 1-ប្រាសាទភ្នំក្រោមកសាងនៅជាប់នឹងទន្លេសាបបណ្ដាលឱ្យប្រាសាទនេះមានសំណើមច្រើនគ្រប់ពេលវេលា។ សំណើមនេះ បានបក់មកពីបឹងទន្លេសាប ជាពិសេសដោយអាកាសធាតុរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្ដៅហើយសើមទៀត ធ្វើឱ្យថ្មមានសភាពសើមស្ងួតរីករួមៗជាកត្ដានាំឱ្យថ្មភក់ពុកផុយ។ 2-ទឹកភ្លៀង (ទឹកភ្លៀងមានជាតិអាស៊ីត) ហូរចូលទៅផ្នែកខាងក្រោម នៃគ្រឹះប្រាសាទច្រោះដី និងថ្មបាយក្រៀម ធ្វើឱ្យពុកផុយលែងរឹងមាំ ដែលជាហេតុបណ្ដាលឱ្យគ្រឹះប្រាសាទត្រូវបាក់ស្រុតតួប្រាសាទត្រូវហែកបាក់ធ្លាក់ជាអន្លើៗ ។…