Category: Politico 360

  • AVI Voice Ep 29: យុទ្ធសាស្រ្ត FOIP ក្នុងថាមភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅក្នុងតំបន់ និងផលបច្ច័យមកលើកម្ពុជា

    AVI Voice Ep 29: យុទ្ធសាស្រ្ត FOIP ក្នុងថាមភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅក្នុងតំបន់ និងផលបច្ច័យមកលើកម្ពុជា

    នៅក្នុងការប្រកួតប្រជែងរវាងមហាអំណាចសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន យើងអាចកត់សម្គាល់បានថា ចិន និងអាមេរិក ក៏ដូចជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនបានប្រើប្រាស់យន្តការ ០២ ចំបង ដើម្បីធ្វើការប្រកួតប្រជែង និងសម្ញែងឥទ្ធិពលដាក់គ្នា នោះគឺយុទ្ធសាស្រ្ត FOIP និងBRI។ ក្នុងនោះ FOIP ត្រូវបានប្រទេសជាច្រើនដូចជា ជប៉ុន អាមេរិក អូស្រ្តាលី សហភាពអឺរ៉ុប អាល្លឺម៉ង់ និងឥណ្ឌា យកដាក់ចូលជាគោលនយោបាយការបរទេសរៀងៗខ្លួន។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ លោកបណ្ឌិត ជឺនបូរាណ ច័ន្ទបូរី បានលើកឡើងពីភាពខុសគ្នានៃគោលនយោបាយ FOIP របស់ប្រទេសទាំងនោះ និងគូសបញ្ជាក់ពីភាពលេចធ្លោនៃគោលនយោបាយ FOIP របស់ជប៉ុន។ លោកក៏បានរំលឹកពីសម្ពាធដែលកម្ពុជាអាចនឹងទទួលបានក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០២២ ដែលមានដូចជាសំណុំរឿងកោះតៃវ៉ាន់ បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង បញ្ហានយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ក៏ដូចជាបញ្ហានានាពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រកួតប្រជែងរវាងមហាអំណាចចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ សំណួរទី១៖ បើយើងសង្កេតមើលលើយន្តការនានា នៅក្នុងការប្រកួតប្រជែងរវាងមហាអំណាចសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន យើងអាចកត់សម្គាល់បានថា ចិន និងអាមេរិក ក៏ដូចជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនបានប្រើប្រាស់យន្តការ ០២ ចំបង ដើម្បីធ្វើការប្រកួតប្រជែង និងសម្ញែងឥទ្ធិពលដាក់គ្នា។ នោះគឺយុទ្ធសាស្រ្តឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកដែលសេរី និងបើកចំហ (FOIP) និងគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវ (BRI)។ តើបច្ចុប្បន្ន ក្នុងបរិបទនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩នេះ FOIP និង BRI កំពុងប្រជែងគ្នានៅលើវិស័យអ្វីខ្លះ? ជាការពិតជា យុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកដែលសេរី និងបើកចំហ គឺជាគំនិតផ្ដួចផ្ដើមមួយដែលកំពុងទទួលបានការទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ពីអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ ក៏ដូចជាអ្នកតាក់តែងគោលនយោបាយ ក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាពិភពលោក។ បើទោះបីជា គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះត្រូវបានគេអះអាងថា ជាគំនិតផ្ដួចផ្ដើមមិនសំដៅប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងចិន ជាពិសេសប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងគំនិតផ្ដួចផ្ដើម Belt and Road Initiative របស់ចិនក៏ដោយ…

  • បទអត្ថាធិប្បាយ៖ ការបំពានខ្សែបន្ទាត់ក្រហមដោយចេតនារបស់អាមេរិក វាមិនខុសអ្វីពីការប្រលែងជាមួយភ្លើងដែលពិតជានឹងត្រូវឆេះរោលខ្លួនឯង

    បទអត្ថាធិប្បាយ៖ ការបំពានខ្សែបន្ទាត់ក្រហមដោយចេតនារបស់អាមេរិក វាមិនខុសអ្វីពីការប្រលែងជាមួយភ្លើងដែលពិតជានឹងត្រូវឆេះរោលខ្លួនឯង

    ប៉េកាំង៖ យន្តហោះដឹកជញ្ជូនមួយគ្រឿងនៃកងទ័ពអាមេរិក បានចុះចតនៅចិនតៃវ៉ាន់កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា។ នេះជាទង្វើដ៏គ្រោះថ្នាក់ដែលបង្ករឿងហេតុ ក្នុងចេតនាអាក្រក់ ហើយក៏ជាទង្វើប្រលែងជាមួយភ្លើងដែលបំពានយ៉ាងកម្រោលនូវខ្សែបន្ទាត់ក្រហមរបស់ចិនផងដែរ ដែលបានបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនូវការកំណត់នៃសេចកី្តប្រកាសរួម៣ច្បាប់រ វាងចិន និងអាមេរិក។ ប្រទេសចិនបានសម្តែងការប្រឆាំងយ៉ាងខ្លាំងក្លាចំពោះរឿងនេះនាថៃ្ងដដែលនោះ ហើយបានចេញការព្រមានយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ថា កងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិនកំពុងរក្សា ភាពប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ហើយនឹងចាត់វិធានការដ៏ចាំបាច់ទាំងអស់ដើម្បីកម្ទេចចោលយ៉ាងដាច់ខាតនូវរាល់ការប៉ុនប៉ងដែលចង់ឱ្យចិនតៃវ៉ាន់ឯករាជ្យ។ មជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅបានចាប់អារម្មណ៍ថា កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកក្កដា លោក Kurt Campbell មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកកិច្ចការឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក នៃគណៈកម្មាធិការសន្តិសុខជាតិ នៃសេតវិមានអាមេរិកធ្លាប់បង្ហាញអាកប្បកិរិយាយ៉ាងច្បាស់ ក្នុងអំឡុងពេលចូលរួមកិច្ចសន្ទនាតាមអនឡាញ ដែលរៀបចំដោយសមាគមអាស៊ីនៃធនាគារគំនិត អាមេរិកថា មិនគាំទ្រឱ្យ «តៃវ៉ាន់ឯករាជ្យ» នោះទេ លោកបានអះអាងថា «ពួកយើងយល់ដឹងទាំងស្រុងពីភាពរសើបនៃបញ្ហាតៃវ៉ាន់»។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ រំលងតែរយៈពេល១០ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ យន្តហោះដឹកជញ្ជូនកងទ័ពអាមេរិកក៏បានហោះហើរទៅកាន់ចិនតៃវ៉ាន់ ហើយបានធ្វើការឃុបឃិតគ្នា ខាងយោធាយ៉ាងកម្រោល។ ទង្វើមាន «មុខពីរ» របស់អាមេរិកបែបនេះមិនត្រឹមតែលាតត្រដាងយ៉ាងច្បាស់នូវមុខមាត់ពិតប្រាកដ នៃការបោកបញ្ឆោត ខាងយុទ្ធសាស្ត្រព្រមទាំងឧបាយកលដ៏អាក្រក់ ដែលប៉ុនប៉ងទប់ស្កាត់ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសចិន ដោយយកបញ្ហាតៃវ៉ាន់ធ្វើជាលេសប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងក៏ធ្វើឱ្យអ្នកផងទាំងពួងបានមើលឃើញថា អាមេរិកគ្មានកេរ្តិ៍ឈ្មោះជាមហាប្រទេសទាល់តែសោះ ហើយតាំងពីដើមមកបាន «និយាយផ្សេងធ្វើផ្សឹង» ដែលធ្វើឱ្យពិភពលោកទាំងមូលប្រមាថមើលងាយ។ សូមរំលឹកថា បន្ទាប់ពីឡើងកាន់មុខតំណែងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកអាណត្តិបច្ចុប្បន្នបានអះអាងថា នឹងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលនយោបាយចិនតែមួយ ប៉ុន្តែតាមពិតទៅអាមេរិកបានប្រព្រឹត្តទង្វើដ៏គ្រោះថ្នាក់ជាប់រហូតមកដែលបណ្តែតបណ្តោយ និងលើកទឹកចិត្តដល់កម្លាំងអបគមន៍ចង់ឱ្យតៃវ៉ាន់ឯករាជ្យនៅកោះតៃវ៉ាន់ឱ្យក្លាយជាអ្នកដើរនាំមុខនៃយុទ្ធសាស្ដ្រស្តុអាមេរិកស្តីពីការទប់ស្តាត់ការអភិវឌ្ឍរបស់ចិនដោយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ ទង្វើខុសឆ្គងនេះ…

  • ប្រធាន គ.ជ.ប ឆ្លើយតបទៅនឹងការដាក់លក្ខខណ្ឌអប្បបរមា ដើម្បីធានាភាពស្របច្បាប់នៃការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ២០២២

    ប្រធាន គ.ជ.ប ឆ្លើយតបទៅនឹងការដាក់លក្ខខណ្ឌអប្បបរមា ដើម្បីធានាភាពស្របច្បាប់នៃការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ២០២២

    ភ្នំពេញៈ ឯកឧត្តម ប្រាជ្ញ ចន្ទ ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ប្រាប់ AMS នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដានេះថា ការបោះឆ្នោតពេលណាក៏ គ.ជ.ប ត្រូវធ្វើឱ្យមានយុត្តិធម៌ដែរ ក៏ដូចជាទៅតាមច្បាប់ និងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនិងនីតិវិធីបទបញ្ជាដែលបានចែង ហើយបើធ្វើខុសពីនឹងក៏អត់បានដែរ។ ការបញ្ជាក់របស់ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គឺឆ្លើយតបទៅនឹងក្រុមសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ បានដាក់លក្ខខណ្ឌអប្បបរមា ដើម្បីធានាភាពស្របច្បាប់នៃការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ នៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ខាងមុខនេះ ដោយគេបានដាក់លក្ខខណ្ឌចំនួន៦ចំណុច ដែលក្ដោបទៅលើសេរីភាព ឯករាជ្យភាព និងតម្លាភាព។  បើតាមលោក ខឺយ ស៊ីនឿន អនុប្រធានគណបក្សខ្មែរស្រឡាញ់ជាតិ បានឱ្យដឹងថា សន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពីការស្នើសុំលក្ខខណ្ឌអប្បបរមាសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ក្រុមប្រឹក្សា ឃុំ/សង្កាត់ឆ្នាំ២០២២ រៀបចំដោយអង្គការខុមហ្វ្រែល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្រៅរដ្ឋាភិបាល។ ដោយលោកបានបញ្ជាក់ថា អនុសាសន៍លក្ខខណ្ឌ ៦ចំណុចមានដូចជា ១. បរិយានយោបាយសេរី ២. សិទ្ធិនយោបាយ និងសិទ្ធិឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ៣.ឆន្ទៈអ្នកបោះឆ្នោត និងសិទ្ធិបោះឆ្នោត ៤. តួនាទីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ៥.កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ តុលាការឯករាជ្យ និងអព្យាក្រឹត្យ និង៦.សមាសភាពគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោត។ ចំណែកលោក សោម សូរីដា អគ្គលេខាធិការរងគ.ជ.ប បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ AMS ថា អ្វីដែលគ.ជ.ប បានកំពុងអនុវត្តកន្លងមកគឺអនុវត្តកិច្ចការរបស់ខ្លួនដើម្បីធានាឱ្យកិច្ចការរបស់គ.ជ.ប ដំណើរទៅដោយល្អប្រសើរក្នុងកម្រិតអតិបរមា។ ក្នុងកម្រិតអតិបរមានេះគឺដៅទៅលើកិច្ចការរបស់គ.ជ.ប ហើយពិសេសទៅលើយន្តការដឹកនាំគ្រប់គ្រងស្ថាប័នគ.ជ.ប តាំងពីគ.ជ.ប អគ្គលេខាធិការដ្ឋានដល់លេខាធិការដ្ឋានរាជធានី ខេត្ត រៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលជារចនាសម្ព័ន្ធមួយក្នុងឆ្នាំដែលអត់មានការបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធនៃឆ្នាំដែលមានការបោះឆ្នោត គឺមានយន្តការ៤ថ្នាក់ យន្តការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតគណៈកម្មការរាជធានីខេត្តរៀបចំការបោះឆ្នោត គណៈកម្មការឃុំសង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត និងគណៈកម្មការការិយាល័យបោះឆ្នោត។ អ្វីដែលជាយន្តការដែលមានកំណត់នៅក្នុងច្បាប់ គឺគ.ជ.ប តែងតែពង្រឹងកកិច្ចការអនុវត្តរបស់ខ្លួនឱ្យបាននៅក្នុងកម្រិតអតិបរមាមួយ គឺកិច្ចការទាំងអស់ត្រូវគោរពអនុលោមទៅតាមបញ្ញត្តិដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធមម្មនុញ្ញក៏ដូចជាច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំនិងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងច្បាប់សម្រាប់ការបោះឆ្នោតកំពុងនៅជាធរមាន។ កម្រិតអប្បបរមាដែលលើកឡើងដោយអង្គការសង្គមស៊ីវិល លោកមិនយល់ទេ។ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌជាស្ថាប័នគ.ជ.ប គឺយើងប្រឹងប្រែងអនុវត្តដើម្បីអនុវត្តទាញយកលទ្ធផលមួយឱ្យទទួលបានខ្ពស់បំផុតក្នុងកម្រិតអតិបរមា។ លោកបានបញ្ជាក់ថា “កិច្ចការរបស់យើងក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ គ.ជ.ប កំពុងតៀមរៀបចំការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២១ ដើម្បីរៀបចំបញ្ជីបោះឆ្នោតសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់អាណត្តិទី៥ ឆ្នាំ២០២២ ។ក្នុងកម្រិតអតិបរមាដែលគ.ជ.ប ប្រមើ និងអនុវត្តឱ្យបាន គឺប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតជាង១០លាននាក់ ត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឱ្យបញ្ជីបោះឆ្នោតធានាបាននូវគុណភាព គឺភាពពេញលេញ ភាពពេញលេញនេះ គឺសំដៅលើប្រឹងប្រែងយ៉ាងណាចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតប្រជាពលរដ្ឋដែលមានជាង១០លាននាក់នេះឱ្យបានក្នុងកម្រិតមួយខ្ពស់ ក្នុងអាត្រាមួយអាចទទួលយកបាន បើធៀបទៅនឹងអាត្រាប្រជាពលរដ្ឋដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតនៅក្នុងតំបន់ គឺគ.ជ.ប យើង ឬក៏ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើងបានចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតបានចំនួន៨៥.០៦ភាគរយហើយ គឺជាអាត្រាមួយខ្ពស់ណាស់ នេះហើយគឺជាកម្រិតអតិបរមាដែលគ.ជ.បខិតខំប្រឹងប្រែងបំពេញ និងអនុវត្តឱ្យបាន”។ ទាក់ទងសមាសភាព គ.ជ.ប លោក សោម សូរីដា បានបញ្ជាក់ថា សមាសភាព គ.ជ.ប ត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍នៃរដ្ឋសភា ហើយទទួលបានការបោះឆ្នោតផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្តដោយសភាពេញអង្គ ដោយអនុលោមទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ដូចជាច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។សមាសភាពដែលកំពុងតែមានបច្ចុប្បន្ននេះ គឺសមាសភាពមួយដែលរៀបចំឡើងដោយអនុលោមទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំនិងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។ សមាសភាពនេះ មិនបានរំលោភលើបទបញ្ញត្តិច្បាប់ណាមួយទេ៕  ដោយៈ ពលជ័យ

  • អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន៖ «អាមេរិក និងអឺរ៉ុបពុំមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ មកនិយាយរឿងប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សជាមួយយើងខ្ញុំឡើយ»

    អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន៖ «អាមេរិក និងអឺរ៉ុបពុំមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ មកនិយាយរឿងប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សជាមួយយើងខ្ញុំឡើយ»

    (ប៉េកាំង)៖ លោក Le Yucheng អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន បានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយគេហទំព័រព័ត៍មានចិន Guancha Syndicate នៅទីក្រុងប៉េកាំងនាថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា ដែលត្រូវចំខួបទី ៥០ឆ្នាំ នៃទស្សនាកិច្ចនៅប្រទេសចិនដោយសម្ងាត់របស់លោកHenry Alfred Kissinger អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោកបានលើកឡើងនូវទស្សនៈសំខាន់ៗ ពាក់ព័ន្ធនឹងទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងអាមេរិកដែលជាបញ្ហា និងប្រធានបទក្តៅ ហើយបានប្រមើលមាគ៌ានៃការអភិវឌ្ឍទំនាក់ទំនង នៃប្រទេសទាំងពីរនាថ្ងៃអនាគត។ លោក Le Yucheng បានថ្លែងថា អាមេរិក និងបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុប ពុំមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់មកនិយាយបញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សជាមួយយើងខ្ញុំទេ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សរបស់ប្រទេសពួកគាត់ផ្ទាល់ ក៏ធ្លាប់មានកំណត់ត្រាស្ថិតក្នុងហីនភាពដែរ។ ក្នុងប្រវតិ្តសាស្ត្រ ពួកគាត់បានប្រល័យពូជសាសន៍ទៅលើជនជាតិដើម ហើយមានការរើសអើង និងធ្វើបាបលើក្រុមជនជាតិភាគតិច។ ចលនាឆ្តោះទៅទិសខាងលិច (Westward Movement) របស់អាមេរិកបានកាប់សម្លាប់ និងបណ្តេញជនជាតិដើមអាមេរិក Indians ជាទ្រង់ទ្រាយធំ បណ្តាលឲ្យចំនួនជនជាតិ Indians ធ្លាក់ចុះពី៥លាននាក់មកសល់ត្រឹម ២៥ម៉ឺននាក់ ក្នុងរយៈពេលប្រមាណជាង ១០០ឆ្នាំ ពួកគេធ្លាប់ជាក្រុមប្រជាជនចម្បង ដែលរស់នៅអាមេរិកខាងជើង បច្ចុប្បន្ននៅសល់មិនដល់ ២% នៃចំនួនប្រជាជនសរុប។ នៅអតីតអគារស្នាក់នៅនៃសាលាជនជាតិដើមភាគតិចនៅប្រទេសកាណាដា បានរកឃើញជាបន្តបន្ទាប់នូវសាកសពរបស់កុមារជាង២០០នាក់ ព្រមទាំងផ្នូរខ្មោចគ្មានអត្តសញ្ញាណរាប់ពាន់ ក្នុងរយៈពេល ១៦០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ យ៉ាងហោចណាស់មានកុមារចំនួន៤០០០នាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតយ៉ាងចំឡែកនៅសាលានេះ។ មកទល់សព្វថ្ងៃ ជនជាតិស្បែកខ្មៅអាមេរិកដូចលោក George Floyd នៅតែមិនអាចដកដង្ហើមបាន ជនជាតិដើមភាគតិចកំពុងរងការរើសអើង ជនអាណាថានៅដើរពេញផ្លូវ។ ប្រទេសបែបនេះនៅហ៊ានប្រសិទ្ធនាមខ្លួនឯង ជាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ជាគ្រូបង្រៀនសិទ្ធិមនុស្ស ហើយបង្គាប់បញ្ជានិងរិះគន់ប្រទេសដទៃ បើនិយាយឲ្យធ្លាយទៅ ការពិតគឺយកបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សធ្វើហេតុផល ដើម្បីចូលជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសដទៃ។ * ការយកចិត្តដាក់ទុករបស់ភាគីអាមេរិក លើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅចិនប្រៀបដូច «សត្វចចកទៅជូនពរឆ្នាំថ្មីដល់មាន់» លោក Le Yucheng បញ្ជាក់ថា មនុស្សមួយចំនួនខាងភាគីអាមេរិក បានយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សរបស់ចិន ធ្វើឲ្យគេមានអារម្មណ៍ម៉្យាងប្រៀបដូចជា “សត្វចចកទៅជូនពរឆ្នាំថ្មីដល់មាន់”(ពុំមានបំណងល្អ)។ ដូចអ្វីដែលមហាជនបានដឹងហើយគោលនយោបាយរបស់អាមេរិកគឺប្រឆាំងនឹងចិន ក៏ប្រឆាំងនឹងឥស្លាម ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ គ្រាប់កាំភ្លើងរបស់អាមេរិក បានធ្លាក់ទៅលើទឹកដីរបស់ជនជាតិឥស្លាម បម្រាមឥស្លាមដំបូងគេបង្អស់ត្រូវបានដាក់ចេញដោយអាមេរិកដែរ តែអ្វីដែលចំឡែកនោះគឺអាមេរិកបែបជាមកបារម្ភឈឺឆ្អាលរឿងសិទ្ធិមនុស្សរបស់ជនជាតិចិនឥស្លាម ដែលកំពុងរស់នៅប្រកបដោយសុភមង្គល នៅតំបន់ស៊ីចាំងទៅវិញ តើវាគួរឲ្យអស់សំណើចដែរឬទេ? * អាមេរិកមិនគួរកាន់ពិល ឆ្លុះឃើញតែអ្នកដទៃ មិនឆ្លុះមើលខ្លួនឯង លោក Le Yucheng បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រភពដើមនៃវីរុសជំងឺកូវីដ១៩ ភាគីចិនគឺប្រកាន់ខ្ជាប់នូវឥរិយាបថបើកចំហ តម្លាភាព និងសហការជានិច្ច ចិនបានអញ្ជើញអ្នកជំនាញនៃអង្គការសុខភាពពិភពលោក មកទស្សនាកិច្ចនៅប្រទេសចិនចំនួន ២លើក ដើម្បីសហការស្រាវជ្រាវលើបញ្ហាប្រភពដើមនៃវីរុសនេះ។ “ករណីមន្ទីរពិសោធន៍ចិនបង្កធ្លាយចេញ នូវវីរុសគីមិនអាចទៅរួចទេ” សេចក្តីសន្និដ្ឋានមួយនេះបានកត់ត្រាឲ្យច្បាស់ ក្នុងរបាយការណ៍សហការសិក្សាស្រាវជ្រាវរវាងចិន និងអង្គការសុខភាពពិភពលោក។ ប៉ុន្តែប្រទេសមហាអំណាចមួយចំនួន បានបដិសេធទទួលយកការពិត យកបញ្ហាវិទ្យាសាស្ត្រដ៏ម៉ឺងម៉ាត់ បង្កើតទៅជារឿងនយោបាយប៉ុនប៉ងយកទ្រីស្តីទុច្ចរិតដែលប្រឌិត ដោយភ្នាក់ងារចារកម្មមកដាក់មន្ទិលសង្ស័យ លើមតិជាឯកច្ឆន្ទរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ យកការវិភាគនិងដាក់ទោសកំហុសដោយគ្មានអំណះអំណាង មកប្រកែកនឹងនូវរបាយការណ៍ប្រកបដោយ ភាពជំនាញរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។ បញ្ហាប្រភពដើមជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងតំបន់ និងប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោក។ ប្រសិនបើភាគីអាមេរិកពិតជាខ្វល់ពីការពិត និងតម្លាភាព គួរតែទទួលយកការស៊ើបអង្កេតរបស់អន្តរជាតិ ដើម្បីស្វែងរកប្រភពដើមនៃការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ នៅអាមេរិក មូលហេតុដែលអាមេរិកប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹង ជំងឺកូវីដ១៩គ្មានប្រសិទ្ធភាព បញ្ហាវត្តមាននៃមូលដ្ឋានពិសោធន៍ជីវសាស្ត្រនៅអាមេរិក មិនមែនចេះតែកាន់ពិលឆ្លុះមើលគេ តែមិនឆ្លុះមើលខ្លួនឯងទេ។ * ការផ្តួលរំលំចិនមិនមែនជាថ្នាំសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហារបស់អាមេរិក លោក Le Yucheng បានថ្លែងថា មនុស្សមួយចំនួនខាងភាគីអាមេរិក បានខិតខំរកវិធីបង្វែលបញ្ហាក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួនទៅលើចិនបញ្ហាប្រឈមធំបំផុតរបស់ប្រទេសមហាអំណាចដូចអាមេរិក គឺតែងតែកើតចេញពីផ្ទៃក្នុង ការផ្តួលរំលំចិនគឺមិនមែនជាថ្នាំ សម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហារបស់អាមេរិកឡើយ។ ចិនគ្មានបំណងប្រកួតប្រជែងអ្វីជាមួយនឹងអាមេរិកឡើយ គ្រាន់តែបន្តការឆ្កោះទៅមុខដោយឥតឈប់ និងបំបែកឯកត្តកម្មខ្លួនឯង។ យើងមិនមានយុទ្ធសាស្ត្រដណ្តើមធ្វើជាមេដឹកនាំ មានត្រឹមតែយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ គោលដៅគឺដើម្បីឲ្យប្រជាជនរស់នៅដោយភាពសុខស្រួល សម្រេចនូវក្តីប្រាថ្នារបស់ប្រជាជន គឺរស់នៅប្រកបដោយភាពសុខុមរមនា។ ការទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងប្រទេសចិន ដោយចាប់ផ្តើមពីអំណាយនិងតួនាទី គឺពោសពេញដោយអនុត្តរភាព និងទស្សនៈសង្គ្រាមត្រជាក់គ្រាន់តែចង់បញ្ចេញសាច់ដុំ និងកាន់ដំបងបន្លាចឲ្យមនុស្សភ័យខ្លាចប៉ុណ្ណោះ។ ជនជាតិចិនគឺមិនខ្លាចទេ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រគឺយើងក្រខ្សាត់ណាស់ មានតែបាតដៃទទេគ្មានអ្វីទាំងអស់ នៅសម័យកាលមានតែអង្ករ និងកាំភ្លើងវែងធម្មតាសម្រាប់ប្រយុទ្ធក្នុងសង្គ្រាម ក៏យើងមិនដែលខ្លាចនរណាដែរ ឥឡូវកាន់តែគ្មានហេតុផលអ្វីទៅខ្លាច“អំណាច និងតួនាទី”។ * ផែនការ B3W របស់អាមេរិកបញ្ជាក់កាន់តែច្បាស់ថា “ខ្សែក្រវាត់មួយផ្លូវមួយ” គឺជាផ្លូវដែលត្រឹមត្រូវ ផ្លូវនៃអនាគត លោក Le Yucheng បានបញ្ជាក់ថា ភាគីអាមេរិកបានលើកឡើងនូវផែនការ B3W(ស្តារពិភពលោកឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរ)បន្ទាប់ពី“ខ្សែក្រវាត់មួយផ្លូវមួយ” បានបង្កើតអស់រយៈពេលជាង៧ឆ្នាំ នេះមិនត្រឹមតែមិនអាចទល់ទប់នឹង “ខ្សែក្រវាត់មួយផ្លូវមួយ” បែរជាបានបញ្ជាក់ឲ្យឃើញកាន់ច្បាស់ថា “ខ្សែក្រវាត់មួយផ្លូវមួយ” គឺជាផ្លូវដែលត្រឹមត្រូវ ផ្លូវនៃអនាគត។ ចំណុចគន្លឹះដែល “ខ្សែក្រវាត់មួយផ្លូវមួយ” អនុវត្តបានល្អគឺ “អនុវត្តចំគោលដៅ” “អនុវត្តនៅនឹងមូលដ្ឋានដោយផ្ទាល់” ដូចការសាងសង់ផ្លូវថ្នល់ សង់ស្ពាននិងផ្លូវក្រោមដីសុទ្ធតែត្រូវការប្រាក់សុទ្ធ និងកម្លាំងញើសឈាម មិនមែនគ្រាន់តែជួបប្រជុំ សរសេររបាយការណ៍ និយាយតែពាក្យស្លោកអាចសម្រេចបាននោះទេ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ “ខ្សែក្រវាត់មួយផ្លូវមួយ” គឺបានបើកចំហ និងប្រកបដោយភាពអត់ឱន យើងមិនប្រឆាំងនឹងផែនការសហការល្អ ដែលលើកឡើងដោយប្រទេសដទៃឡើយ។ សង្ឃឹមថាអាមេរិក និងបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុប អាចសម្រេចនូវផែនការហេដ្ឋានរចនាសម្ព័ន្ធឲ្យចំគោលដៅពិតប្រាកដ ជួយសាងសង់ផ្លូវ សាងសង់ស្ពានជូនប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យបានច្រើនបង្កើតនូវឱកាសការងារ និងផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍កាន់តែច្រើនជូនពួកគាត់ មិនមែនផ្តោតតែការយកចិត្តទុកដាក់ ក្នុងការជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសដទៃ និងបញ្ជូលទស្សនៈគុណតម្លៃបែបអឺរ៉ុបដោយបង្ខំ៕ ប្រភព:Fresh News

  • ការសន្យាខ្យល់ : លោក មុត ចន្ថា រិះគន់មេឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់រឿងសន្យាជួយចិញ្ចឹមភរិយា និងកូនៗលោកកែម ឡី

    ការសន្យាខ្យល់ : លោក មុត ចន្ថា រិះគន់មេឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់រឿងសន្យាជួយចិញ្ចឹមភរិយា និងកូនៗលោកកែម ឡី

    ភ្នំពេញៈ មនុស្សជំនិតរបស់លោក កឹម សុខា បានរិះគន់ដោយគ្មានសំចៃទៅលើមេឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់ សម រង្ស៊ី ដែលបានសន្យាជួយផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពរស់នៅរបស់ភរិយាសពលោក កែម ឡី និងជួយចិញ្ចឹមកូនៗទាំង៥នាក់ រួមទាំងការរៀនសូត្រផងដែរ។ ប៉ុន្តែវាមិនដូចជាអ្វីដែលទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី បានសន្យានោះទេ គឺបានត្រឹមតែកេងចំណេញទាំងប្រជាប្រិយភាព និងទាំងចំណេញលុយច្រកចូលហោរប៉ៅ។  លោក មុត ចន្ថា បានសរសេរនៅក្នុងហ្វេសប៊ុកផ្ទាល់ខ្លួនសំដៅទៅរកទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី ថា អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងម្នាក់កំពុងរត់គេចខ្លួនធ្លាប់បានអះអាងនៅចំពោះមុខលោកស្រី ប៊ូ រចនា ភរិយារបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី នៅប្រទេសអូស្រ្តាលី «…កុំបារម្ភរឿងជីវភាពរស់នៅនិងការចិញ្ចឹមថែទាំកូនៗ រៀនសូត្រ ចាំខ្ញុំនឹងជួយ…»។ ការសន្យាក្តែងៗនេះបានត្រឹមតែសន្យាខ្យល់ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំទៅនេះ។ សន្យារបស់បុរសម្នាក់នោះ គឺជាការសន្យាយកប៊ុង ឬ យកគួរ ដើម្បីឆ្លៀតឱកាសកេងចំណេញទាំងប្រជាប្រិយភាព និងទាំងចំណេញលុយច្រកចូលហោរប៉ៅ។ លោកបានបន្តថា អតីតអ្នកនយោបាយដែលកំពុងមានសិទ្ធិសេរីភាព មានមុខរបរនៅក្រៅប្រទេស ឬអ្នកខ្លះដេកស៊ីលុយ ឧត្ថម្ភជាប្រាក់បង់ពន្ធរបស់ប្រជាជននៃរដ្ឋបរទេស ដែលពួកគេកំពុងតាំងទីលំនៅក្នុងឋានៈជាជនភៀសខ្លួន ប៉ុន្តែពួកគេ មិនបានយកភ្នែកមើលក្រុមគ្រួសាររបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ឡើយហើយពួកគេបានត្រឹមតែរៀបចំពិធីបុណ្យរំឭក ខួបនៃការសម្លាប់ប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីចំណេញប្រជាប្រិយភាព និងប្រមូលយកលុយដាក់ចូលហោរប៉ៅ។ ឱកាសរកលុយ! បើមិនខ្មេះទេ កុំព្រុសឱ្យគេឮ!។ ទាក់ទងរឿងនេះដែរ អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បានទម្លាយឲ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីអ្នកស្រី និងកូនៗទាំង៥នាក់បានទៅរស់នៅ ប្រទេសអូស្ត្រាលីមិនដែលបានទទួលថវិកាជំនួយពីលោកសម រង្ស៊ី និងមូលនិធីណាមួយទេ។ ការទម្លាយរឿងនេះ របស់ភរិយាលោកកែម ឡី បានធ្វើឡើងនៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយសារព័ត៌មាន cambodiadaily កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍តាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកជាមួយសារព័ត៌មាននោះ អ្នកសារព័ត៌មានអង្គភាពមួយនេះ បានលើកជាសំណួរទៅអ្នកស្រី ប៊ូ រចនា ថា “កន្លងមកអ្នកស្រីគ្រួសាររបស់អ្នកស្រីបានទទួលនូវប្រាក់ឧបត្ថម្ភផ្សេងៗ ជាពិសេសពីគណបក្សនយោបាយដូចជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាពិសេសពីភាគីលោកសម រង្ស៊ីដែលតែងតែប្រមូល លុយនៅក្រៅប្រទេសច្រើនរាប់ម៉ឺនដុល្លារថាតើដែលបានចែកចាយមកដល់អ្នកស្រីដែរទេលុយទាំងអស់ហ្នឹង ឬក៏មូលនិធិខ្លះដើរប្រមូលលុយដាក់ឈ្មោះបណ្ឌិត កែម ឡី យកទៅធ្វើបុណ្យធ្វើទាន តើលុយនឹងមានដែលបានចូលមកដល់អ្នកស្រី គ្រួសាររបស់អ្នកស្រីដែរទេ?”។ អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បានឆ្លើយយ៉ាងដូច្នេះថា “ការពិតទៅតាំងពីខ្ញុំមកជាន់លើទឹកដីអូស្ត្រាលីនេះ គឺខ្ញុំអត់បានទទួលថវិកា ជំនួយមកពីខាងណាទេ”។ សូមជម្រាបថា អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា និងកូនៗទាំង៥នាក់បានទៅដល់ទីក្រុងមែលប៊ន (Melbourne)ប្រទេសអូស្ត្រាលីកាល ពីដើមឆ្នាំ២០១៨ បន្ទាប់ពីរស់នៅក្រោមការការពាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅប្រទេសថៃអស់រយៈពេលជិត១៨ខែ។  គួរបញ្ជាក់ថា លោក កែម ឡី ត្រូវបានឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅក្នុងម៉ាតមួយកន្លែង ក្បែរស្ដុបបូកគោរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១០ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១៦។សពលោក កែម ឡី ត្រូវបានយកទៅបញ្ចុះនៅស្រុកកំណើតនាខេត្តតាកែវ។    ចំណែកឃាតកដែលបាញ់សម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនឈ្មោះថា ជួប សម្លាប់ ក៏ត្រូវបានតុលាការសម្រេចទោសរួចមកហើយ៕ ដោយៈពលជ័យ

  • ភរិយាលោក កែម ឡី ទម្លាយការពិត គឺមិនដែលបានលុយពីសម រង្ស៊ី និងមូលនិធិផ្សេងៗនោះទេ

    ភរិយាលោក កែម ឡី ទម្លាយការពិត គឺមិនដែលបានលុយពីសម រង្ស៊ី និងមូលនិធិផ្សេងៗនោះទេ

    ភ្នំពេញ : អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា ភរិយាសពលោក កែម ឡី បានទម្លាយឱ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីអ្នកស្រី និងកូនៗទាំង៥នាក់ បានទៅរស់នៅប្រទេសអូស្ត្រាលី មិនដែលបានទទួលថវិកាជំនួយពីសម រង្ស៊ី និងមូលនិធិណាមួយទេ។ ការទម្លាយរឿងនេះរបស់ភរិយាលោក កែមឡី បានធ្វើឡើងនៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌មានមួយកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍តាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកជាមួយសារព័ត៌មាន  cambodiadaily ដោយអ្នកយកសារព័ត៌មានអង្គភាពមួយនេះបានចោទសួរអ្នកស្រី ប៊ូ រចនា ថា “កន្លងមកអ្នកស្រី គ្រួសាររបស់អ្នកស្រីបានទទួលនូវប្រាក់ឧបត្ថម្ភផ្សេងៗ ជាពិសេសពីគណបក្សនយោបាយ ដូចជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាពិសេសពីភាគីលោក សម រង្ស៊ី ដែលតែងតែប្រមូលលុយនៅក្រៅប្រទេសច្រើនរាប់ម៉ឺនដុល្លារហ្នឹងថា តើដែលបានចែកចាយមកដល់អ្នកស្រីដែរទេលុយទាំងអស់ហ្នឹង ឬក៏មូលនិធិខ្លះដើរប្រមូលលុយដាក់ឈ្មោះបណ្ឌិតកែម ឡី យកទៅធ្វើបុណ្យធ្វើទាន តើលុយនឹងមានដែលបានចូលមកដល់អ្នកស្រី គ្រួសាររបស់អ្នកស្រីដែរទេ?”។ អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បានឆ្លើយយ៉ាងដូច្នេះថា“ការពិតទៅតាំងពីខ្ញុំមកជាន់លើទឹកដីអូស្ត្រាលីនេះ គឺខ្ញុំអត់បានទទួលថវិកា ជំនួយមកពីខាងណាទេ”។ សូមជម្រាបថា អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា និងកូនៗទាំង៥នាក់បានទៅដល់ទីក្រុងមែលប៊ន (Melbourne)ប្រទេសអូស្ត្រាលី កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៨ បន្ទាប់ពីរស់នៅក្រោមការការពាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅប្រទេសថៃអស់រយៈពេលជិត១៨ខែ។  គួរបញ្ជាក់ថា លោក កែម ឡី ត្រូវបានឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅក្នុងម៉ាតមួយកន្លែងក្បែរស្ដុបបូកគោ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដាឆ្នាំ២០២១៦។ សពលោក កែម ឡី ត្រូវបានយកទៅបញ្ចុះនៅស្រុកកំណើតនាខេត្តតាកែវ។ ចំណែកឃាតកដែលបាញ់សម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនឈ្មោះថា ជួប សម្លាប់។ ឃាតករូបនេះក៏ត្រូវបានកាត់ទោសដោយតុលាការ៕  ដោយៈ ពលជ័យ

  • AVI Voice Ep 28: គោលនយោបាយជប៉ុនចំពោះអាស៊ាន ក្រោមរដ្ឋបាលលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស៊ូហ្គា

    AVI Voice Ep 28: គោលនយោបាយជប៉ុនចំពោះអាស៊ាន ក្រោមរដ្ឋបាលលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស៊ូហ្គា

    នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ លោកបណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ បានលើកឡើងពីប្រវត្តិរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន ស៊ូហ្គា យូស៊ីហ៊ីដេ និងការបន្តនូវគោលនយោបាយការបរទេសរបស់លោក ស៊ីនហ្សូ អាបេ ជាពិសេសទាក់ទងនឹងយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកដែលបើកចំហ និងសេរី (Free and Open Indo-Pacific) ។ លោកបណ្ឌិតបានគូសបញ្ជាក់ពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់ជប៉ុន ក្នុងការជំរុញដំណើរការរបៀងសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងតំបន់មេគង្គ ក៏ដូចជាសក្ដានុពលរបស់ជប៉ុនក្នុងការធ្វើជាស្ពានជួយធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងកម្ពុជានិងអាមេរិកមានភាពល្អប្រសើរជាងនេះ ពោលគឺក្នុងបរិបទនៃការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្រ្តនយោបាយរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនផងដែរ។ សំណួរទី១៖ តើលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស៊ូហ្គា យូស៊ីហ៊ីដេ ជានរណា? តើគាត់មានគុណសម្បតិ្ត ឬលក្ខណៈពិសេសអ្វីខ្លះ ដែលអាចឲ្យគាត់អាចទទួលសំឡេងភាគច្រើនពីសមាជិកនៅក្នុងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ សេរី (Liberal Democratic Party-LDP) របស់ជប៉ុន? លោក ស៊ូហ្គា យូស៊ីហ៊ីដេ គឺជាអ្នកនយោបាយជប៉ុន ដែលមកពីគ្រួសារកសិករ ដែលឪពុករបស់គាត់ជាម្ចាស់ចំការស្តរបឺរី(Stawberry) រីឯម្តាយរបស់លោកគឺជាគ្រូបង្រៀន។ នេះដូចជាលើកទីមួយហើយ ក្នុងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលរបស់ជប៉ុន ដែលលោកមានប្រវត្តិចេញមកពីគ្រួសារធម្មតា ពោលគឺគ្រួសារកសិករ។ ភាគច្រើន ថ្នាក់ដឹកនាំនៃគណបក្ស LDP នេះ គឺចេញមកពីត្រកូលអ្នកនយោបាយខ្ពស់ៗ ឬក៏មានវណ្ណៈខ្ពស់ៗនៅក្នុងសង្គមជប៉ុន។ លោកគឺជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដែលបានតែងតាំងឡើង បន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស៊ីនហ្សូ អាបេបានចុះចេញពីតំណែង នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ និយាយឲ្យចំទៅនេះគឺជាការបោះឆ្នោតនៅក្នុងបក្សទេ ដើម្បីជ្រើសរើសលោកធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជំនួស។ យើងឃើញថានៅក្នុងគណបក្ស LDP នេះ គឺមានបក្ខពួកមួយចំនួននៅក្នុងគណបក្សនេះធ្វើការប្រកួតប្រជែងគ្នាដែរ ក៏ប៉ុន្តែលោក ស៊ូហ្គា នេះ បានទទួលការជឿទុកចិត្ត និងការគាំទ្រពីលោក ស៊ីនហ្សូ អាបេ ​ដែលមានសំឡេងភាគច្រើននៅក្នុងគណបក្ស LDP នេះ បោះឆ្នោតឲ្យ។ នេះគឺជាកត្តារបស់លោក ស៊ីនហ្សូ អាបេ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលជាកត្តាសំខាន់នៅក្នុងការធ្វើឲ្យលោក ស៊ូហ្គា នេះ ជាប់ឆ្នោតទៅក្នុងការបោះឆ្នោតផ្ទៃក្នុងរបស់គណបក្ស LDP នេះ។ សំណួរទី២៖ តើនយោបាយការបរទេសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស៊ូហ្គា និងនយោបាយការបរទេសរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក ស៊ីនហ្សូ អាបេ មានភាពខុសគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច? យើងឃើញថា នយោបាយការបរទេសរបស់លោក​ ស៊ូហ្គា គឺជាការបន្តនូវគោលនយោបាយការបរទេសរបស់លោក ស៊ីនហ្សូ…

  • លោក សួន សេរីរដ្ឋា៖ សម រង្ស៊ី ប្រមូលយកលុយពីអ្នកគាំទ្រទៅដាក់ចូលវិនិយោគជាទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួនជាមួយក្រុមហ៊ុន PATRIMEA

    លោក សួន សេរីរដ្ឋា៖ សម រង្ស៊ី ប្រមូលយកលុយពីអ្នកគាំទ្រទៅដាក់ចូលវិនិយោគជាទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួនជាមួយក្រុមហ៊ុន PATRIMEA

    ភ្នំពេញ: ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលវេទិកាសន្តិភាពកម្ពុជា លោក សួន សេរីរដ្ឋា បានឱ្យដឹងថា តាមប្រភពច្បាស់ការមួយបានឱ្យដឹងថា បុគ្គល សម រង្ស៊ី បានប្រមូលយកលុយពីអ្នកគាំទ្រ ទាំងមូលិធិទូរទស្សន៍ព្រះអាទិត្យ មូលិធិបោកចូលស្រុក ៩ វិច្ឆកា និងចុងក្រោយមូលិធិបោកលក់នាឡិកាដៃ ទាំងអស់យកទៅដាក់ចូលវិនិយោគជាទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួន ជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនបារាំងមួយឈ្មោះ ក្រុមហ៊ុន PATRIMEA ដែលមានអាសយដ្ឋាននៅ (Gestion de patrimoine) 91, Rue Faubourg St Honoré 75008 PARIS Tél. 01.83.62.38.72 ប្រទេសបារាំង។ លោក សួន សេរីរដ្ឋា បន្តថា PATRIMEA ជាក្រុមហ៊ុនជំនាញវិនិយោគទ្រព្យសម្បត្តិ លុយកាក់ដែលប្រមូលបានមកពីបរទេស និងជំនាញចំពោះអ្នកវិនិយោគ នៅបរទេស ឬយកលុយមកពីបរទេស ដែលគ្មានប្រភពទទួល ឬប្រភពចំណូលច្បាស់លាស់។ នេះមុនមែនជាលើកទី ១ទេ ដែលអ្នកឃ្លាំមើលរបស់យើងបានឃើញបុគ្គលនេះ ចេញចូលក្រុមហ៊ុន PATRIMEAនេះ ដោយមានកាន់ចង់វេចខ្ចប់ (វេចលុយ) មកជាមួយតាំងពីសម័យរៃអង្គាសលុយថា យកយកជួយកម្មករធ្វើបាតុកម្ម…

  • Cambodia2050 Ep20: ស្ថានភាពវិបត្តិកូវីដ នៅក្នុងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកម្រិតមធ្យម និងកម្រិតទាប គុណភាពប្រព័ន្ធអុីនធឺណិត និងយុទ្ធសាស្ត្រទីផ្សារផលិតផល កសិកម្មជាឆ្អឹងខ្នងដ៏សំខាន់សំរាប់ពលរដ្ឋ

    Cambodia2050 Ep20: ស្ថានភាពវិបត្តិកូវីដ នៅក្នុងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកម្រិតមធ្យម និងកម្រិតទាប គុណភាពប្រព័ន្ធអុីនធឺណិត និងយុទ្ធសាស្ត្រទីផ្សារផលិតផល កសិកម្មជាឆ្អឹងខ្នងដ៏សំខាន់សំរាប់ពលរដ្ឋ

    សំនួរ៖ ថ្ងៃនេះកម្មវិធី២០៥០ បានលើកយកប្រធានបទនិយាយទាក់ទងទៅនឹងវិបត្តិកូវីដ នៅក្នុងតំបន់ប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកម្រិតមធ្យម និងកម្រិតទាប។ នៅក្នុងនោះយើងក៏បានលើកពីផលប៉ះពាល់ទាក់ទងទៅនឹង សេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និង ថាតើត្រូវធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីកុំឱ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ក៏ដូចជានៅតាមទីជនបទ ជាពិសេសប្រជាពលរដ្ឋដែលមានកម្រិតជីវភាពទាប ដើម្បីឲ្យគាត់សម្របបាននៅក្នុងសម័យកាលនៃវិបត្តិកូវីដនេះផងដែរ។ វាគ្មិនរបស់យើងនៅក្នុងថ្ងៃនេះគឺលោកសាស្ត្រាចារ្យ គី សេរីវឌ្ឍន៍ ដែលជាអ្នកជំនាញខាងសេដ្ឋកិច្ចនៅវិទ្យាស្ថាន CamEd ។ តើបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងតំបន់ជាពិសេសប្រទេសដែលមាន GDP នៅក្នុងកម្រិតមធ្យម និង កម្រិតទាបទាំងនោះ មានផលប៉ះពាល់យ៉ាងណាខ្លះបើធៀបជាមួយនឹងកម្ពុជា ឬក៏មានភាពខុសគ្នាយ៉ាងដូចម្ដេច? បើយើងនិយាយអំពីវិបត្តិកូវីនេះ យើងឃើញថា មានកើតឡើងនៅក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំកន្លះរួចមកហើយ តាំងពីឆ្នាំ 2020 នៅចុងខែមករា ពេលចូលឆ្នាំចិនរួច រហូតមកដល់ពេលនេះ។ ការរីករាលដាលនៃជំងឺនេះ បានធ្វើឲ្យពិភពលោកមានការខ្ទេចខ្ទាំសេដ្ឋកិច្ច ដែលយើងចាត់ទុកថា ជាវិបត្តិមួយដែលកើតឡើងប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹង វិបត្តិនៃជំងឺអេដស៍ ដែលមានការកើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ 1991។ វិបត្តិដោយសារជំងឺកូវីដ19 មានការរីករាលដាលលឿនជាងជំងឺអេដស៍ ហើយងាយស្រួលនៅក្នុងការឆ្លងជាងជំងឺអេដស៍ ពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ គ្រាន់តែយើងនៅជិតគ្នា។ ក្នុងន័យនេះមានន័យថា ផលប៉ះពាល់សំខាន់បំផុតទៅលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចគឺ ប៉ះទៅលើវិស័យសេវាកម្ម វិស័យសេវាកម្មបើយើងប្រៀបធៀបជាមួយនឹង បណ្ដាលប្រទេសទាំងអស់ ប្រទេសដែលរងគ្រោះរងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ជាងគេគឺ បណ្ដាប្រទេសដែលមានភាគរយនៃ GDP ខ្ពស់ទៅលើវិស័យសេវាកម្ម ដូចជា ប្រទេសសង្ហបុរី ប្រទេសអារ៉ាប់នៅតំបន់ឌូបៃជាដើម នោះគឺសុទ្ធតែជាប្រទេសដែលរងផលប៉ះពាល់។ យើងក្រឡេកមកមើលវិញថា តើវិស័យដទៃទៀតមានផលប៉ះពាល់ដែរឬទេ? ប្រសិនបើវិស័យសេវាកម្មនេះ មានផលប៉ះពាល់ វិស័យនានាក៏មានផលប៉ះពាល់ដែរ គ្រាន់តែមានការប៉ះពាល់តិចហើយនិងច្រើន។…

  • អ្នកនាំពាក្យ​បញ្ជាក់​ពី​ទិដ្ឋភាព​ច្បាប់​ជូន​អាស៊ីសេរី និង​ក្រុម ដែល​តែងតែ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​នយោបាយ​លើ​មរណភាព​បណ្ឌិត កែម ឡី​

    អ្នកនាំពាក្យ​បញ្ជាក់​ពី​ទិដ្ឋភាព​ច្បាប់​ជូន​អាស៊ីសេរី និង​ក្រុម ដែល​តែងតែ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​នយោបាយ​លើ​មរណភាព​បណ្ឌិត កែម ឡី​

    ភ្នំពេញៈ​ទោះជា​សំណុំរឿង​មួយ​នេះ​អាជ្ញា​មាន​សមត្ថកិច្ច និង តុលាការ​កម្ពុជា​បាន​ដំណើរការ​តាម​នីតិវិធី និង ដោយ​យកចិត្តទុកដាក់​បំផុត​ក្តី ក៏​សំណុំរឿង​មួយ​នេះ​(​សំណុំរឿង​ឃាតកម្ម​លើ​លោក កែម ឡី​) នៅតែ​ត្រូវបាន​ឆ្គឹះ​យក​ធ្វើ​អាជីវកម្ម ដោយ​វិទ្យុ​បម្រើ​បរទេស និង ក្រុម​អ្នកនយោបាយ​មួយចំនួន​។​បញ្ហា​ក៏ត្រូវ​បានបញ្ជាក់​ម្តង​ហើយ​ម្តងទៀត​ដែរ​។​ ​នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃទី​១១​ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០២១ នៅលើ​ទំព័រ​ហ្វេ​ស​ប៊ុ​ក​ផ្លូវការ​របស់​ឯកឧត្តម ជិន ម៉ា​លីន រដ្ឋលេខាធិការ និង ជា​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងយុត្តិធម៌និងជា​អនុប្រធាន​គណៈកម្មាធិកា​រ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជ​ាបាន​បង្ហោះ​នូវ​លិខិត​ចំហរ​៤​ចំណុច​អំពី​ទិដ្ឋភាព​ច្បាប់ ជូន​អាស៊ីសេរី និង​ក្រុម​ដែល​តែងតែ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​នយោបាយ​លើ​មរណភាព​បណ្ឌិត កែម ឡី​៖ ១. ក្នុងករណី​សំណុំរឿង​បណ្ឌិត កែម ឡី រដ្ឋ​មាន​កាតព្វកិច្ច​ធ្វើការ​ស៊ើបអង្កេត​និង​ស្វែងរក​នូវ​យុត្តិធម៌​តាមផ្លូវ​ច្បាប់ មិនមែន​យុត្តិធម៌​តាមផ្លូវ​អារម្មណ៍​និង​ផ្លូវ​នយោបាយ​តាម​ការទាមទារ​បស់​ក្រុម​ដែល​តែងតែ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​នយោបាយ​លើ​មរណភាព​បណ្ឌិត កែម ឡី នោះទេ​។ យុត្តិធម៌​តាមផ្លូវ​ច្បាប់ មានន័យថា ការសម្រេចសេចក្តី​ត្រូវធ្វើឡើង​ដោយ​ផ្អែកលើ​អង្គហេតុ និង​អង្គច្បាប់​ដែលមាន​ជា​ធរមាន ព្រមទាំង​មូលដ្ឋាន​ភស្តុតាង និង​សក្ខីកម្ម​ផ្នែក​ច្បាប់​រឹងមាំ​ដែល​កើតចេញពី​ការស៊ើបអង្កេត​របស់​ស​ម​ត្ថ​កិច្ច​។​២. ក្នុង​សំណុំរឿង​ព្រហ្មទណ្ឌ ប្រសិនបើ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ណាមួយ មិនអាច​ទទួលយកបាន​ការសម្រេច​របស់​តុលាការ ពួកគេ​អាច​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​តាមផ្លូវ​ច្បាប់​ក្នុងការ​ប្តឹង​ទាស់ ប្តឹង​ឧទ្ធរណ៍ ឬ​ប្តឹង​សើរើ​ក៏បាន ក្នុងករណី​សេចក្តីសម្រេច​ចូល​ជា​ធរមាន​រួចហើយ​ក៏ដោយ តែ​ត្រូវមាន​ភស្តុតាង ទឡ្ហីករណ៍ និង​សក្ខីកម្ម​ផ្នែក​ច្បាប់​រឹងមាំ ផ្ទុយទៅនឹង​ការរកឃើញ​របស់​សម​ត្ថ​កិច្ច​។៣. ជាក់ស្តែង ក្រុម​ដែល​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​នយោបាយ​លើ​មរណភាព​បណ្ឌិត កែម ឡី នាពេល​កន្លងមក…